Mimarlar odası hakkında bir takım bilgiler

Şehrin önde gelen mimar ve mühendisi olabilmenin yolu TMMOB ve Ticaret Odasının bürokrasisinden geçer. Bu yazımızda TMMOB bileşenleri ve Ticaret Odası bürokrasisi kültürü hakkında konuşalım.

---

Bugün sosyal medya hesaplarında bazı meslektaşlarımızın Ankara'da TMMOB seçimleri ile ilgili paylaşımlarını görünce TMMOB ve Ticaret Odası hakkında biraz karalama yapalım dedik.

TMMOB Bileşenleri ve Mimarlar Odası

4 yıllık teknik bölümlerden mezunların bağlı olduğu Sivil Toplum Kuruluşları vardır. Mimar-Mühendisler Odası, Türkiye Barolar Birliği, Türk Tabipler Birliği vs... Şayet meslekte iş yapmak gerekiyorsa bu topluluklara üye olma zorunluluğu vardır.

Sitemiz ve takipçilerimizin büyük kısmı mimar olduğu için Mimarlar Odası özelinden devam edelim.

Mimarlar Odası Nedir Ne İşe Yarar?

Mimarlar Odası TMMOB bileşenlerinden biridir. Mesleği övmek gibi olmasın ama Mimarlar Odası TMMOB'un en önemli bileşenidir.

ChatGPT'ye TMMOB'un amacı nedir diye bir soru sordum cevabı şu:

"Amacı, meslek gruplarının haklarını savunmak, meslek etiği ve standartlarını geliştirmek, mesleki dayanışmayı sağlamak ve kamuoyunu mesleki konularda bilgilendirmektir. Ayrıca, ülkenin kalkınması ve kamu yararı doğrultusunda mühendislik, mimarlık ve şehir planlama alanlarında etkin politikaların oluşturulmasına katkıda bulunmayı da hedefler."

Tanım doğru ama buz dağının görünen kısmını tanımlamış. Bu kağıt üzerindeki tanımlamadır.

Mimarlar Odası dahil tüm odaların resmi olmayan amacı Siyasi Basamaktır. Bu tür odaların başkanlığına aday olanlar ve yönetiminde bulunanların asli amacı çevre edinmek, kurumlarda tanınır olmak ve tabi ki siyasi basamaktır. Bir mimar, mühendis, avukat siyaside bir yerlere varmak istiyorsa kendini bu odaların seçimlerinde kanıtlamaları gerekir. Örneğin CHP genelbaşkanı Özgür Özel siyasete atılmadan önce İzmir Eczacılar Odası başkanlığını yapmıştır.

Hepsinin günahını almayalım, bazı oda başkanlarının gerçekten de kağıt üzerindeki tanımlamaya bağlı kalarak meslektaşlarının iş yaşantısını koruyup geliştirmeyi amaçladıklarına da şahit olmuşluğum vardır. Ancak bunlar münferit örneklerdir, ekseri menfaat amaçlı bu odalara başvururlar.

Oda başkanlığı ve yönetiminde bulunmanın faydaları

Oda başkanı ve yönetiminde bulunmanın artıları çoktur.

• Göz önünde bulunduğunuz için büyük reklamınız olur.

• Vali, Belediye Başkanı, Çevre Şehircilik Müdürlüğü, Vekiller odanızı ziyaret eder veya siz bu bürokratların mekanlarını ziyaret edersiniz. Çok rahat randevu alabilirsiniz.

• Bir üstteki madde ile ilintili olarak, şayet siyasi kariyer düşünüyorsanız oda çok iyi bir basamaktır. Kendinizi kanıtlamış olursunuz.

• Her daim bürokratik ve mesleki bir ortamda olduğunuz için mesleki bilginiz de genişler. Mesleki olarak bürokratik bilgileri buralarda edinirsiniz.

Özetle bir itibar ve reklam elde edersiniz.

Zararları

Faydaları olduğu gibi bu tür odaların yönetiminde bulunmanın hafife alınmayacak zararları da vardır. Yazıda bahsettiğim gibi oda başkanlığı ve yönetiminde bulunanların asli amacı siyasidir. Genellikle odanın bulunduğu şehrin belediyesi hangi partideyse oda yönetimi de bu siyasi partililere göre şekillenir.

Çocuğa anlatır gibi bir örnek verelim. Odanın bulunduğu şehirde A,B,C diye 3 büyük parti var. Şehrin belediye başkanı da A partili olsun.

Seçim zamanı A,B,C partilerinde etkili olan mimarlar bu partilerin yönetimine gidip "Ben bu dönem adayım desteğinizi beklerim" der. Yönetimlerden olumlu olumsuz görüşlere göre adaylar ve yönetim listesi belirlenir.

A partisi belediye başkanı belediyede çalışan mimarlara ve çevresindeki mimarlara el altından emir verir: X kişisi A partisinin ve benim adayımdır. Seçimde bu adaya oy verin der. Genellikle şehir hangi partili belediyedeyse o aday kazanır. Çünkü mimarlar belediye başkanının adayını karşısına almak istemez.

Olay her zaman böyle gelişmeyebilir. A partisinde tesirli olan mimarlar bazen anlaşamaz, A partisine bağlı 2 aday çıkabilir. Belediye başkanı X adayına, Millet vekilleri Y adayına destek verebilir. İşte böyle bir ortamda taraf olan da olmayan da bertaraf olur.

Örnek içinde örnek verelim. Ankara Mimarlar Odası uzun yıllardır Atatürkçü ve Solcuların yönetimindeydi. Son seçimde Atatürkçü ve Solcu/Kürtler anlaşamadı ve ayrıldılar. Atatürkçüler bir aday, Solcular/Kürtler bir aday, Sağcılar bir aday çıkardı. Atatürkçü ve Solcular oy böldürdüğü için Ankara'da sağcılar Mimarlar Odası seçimini kazandı.

Bulunduğum şehirde de benzer tablo yaşandı. Sağcılar oy böldürdü, solcular seçimi kazandı. Belediye başkanı da sağcı olduğu için kazanan solcu adayı tebrik bile etmedi.

Yani bu tür ağır siyasi dönen seçimlerde ters köşe olup zararını görebilirsiniz. Belediye memurları karşı listeye destek vermişse ve sizin projeler belediyelerde sekteye uğrayabilir. İş ağınız zarara uğrar.

Ticaret Odası seçimleri

Mimar mühendisler her ne kadar TMMOB'a bağlı odalara yönelse de aslında en büyük ve en değerli seçim Ticaret Odası Seçimidir. Çünkü müteahhitler bu odaya bağlı olup, müteahhitler için çok değerlidir. Biz mimarlar da müteahhitlerle çalıştığımız için Ticaret Odası seçimleri bizim için de çok değerlidir.

Ticaret odasında sadece müteahhitler yok. Mesleki Komiteler var. Seçimler iki aşamalıdır. Önce Mimar mühendisler TMMOB seçimleri arasında yarışır. Müteahhitler kendi aralarında yarışır. Beton firmaları kendi aralarında yarışır. PVC doğramacılar kendi aralarında yarışır. Kazananlar Ticaret Odası yönetimine girer. Burada da ikinci seçim gerçekleşir. Kazananlar Ticaret Odası başkanını belirler.

Ticaret Odası başkanı çok önemli ve değerlidir. Bir nevi belediye başkanı gibidir. Organize Sanayi Bölgesi adlı kurum Ticaret odasına bağlıdır.

sonuç

Oda seçimlerinin görüldüğü gibi artı ve eksileri var. Ancak önerim bu oda seçimleri ve yönetimini hafife almayın. Her ne kadar siyaset dönse de içinde bulunun. Tecrübe edinin. Şayet ağır siyaset dönerse bulaşmayın dışarıda kalın.