İSTİNAT DUVARI VE İHATA DUVARI ARASINDAKİ FARK NEDİR?

Mimari projelerin olmazsa olmazları olan istinat ve ihata duvarları arasındaki farklara değineceğiz. İkisi aynı işlevi yürütse de aralarında önemli farklar vardır.

---

Üzerinde çalıştığımız arsanın eğim ve kot şartlarına göre projemizde istinat ve ihata duvarı ihtiyacı olacaktır. Bu iki kavrama sitemizde ayrı başlıklarda değinecek olsak da bu başlık konusunda ikisi arasındaki farklara değineceğiz.

Mimari kavramlar için ilk bakacağımız kaynak her zaman İmar Yönetmeliği olmalıdır. İmar Yönetmeliğinde istinat duvarının kısmi tanımı olsa da ihata duvarı hakkında hiç bilgi yoktur.

Bu tür İmar Yönetmeliğinin yetersiz kaldığı durumlarda ilgili kurumlar (Belediye, OSB...) kendi özel plan notlarındaki şartları ister. Plan notları da yoksa kurumların alacağı inisiyatife göre projelendirmeler yapılır.

İkisinin aynı işlevi olsa da kot ve eğime göre ikisi birbirinden ayrılır. İkisinin asıl işlevi dış ve iç baskıyı engellemektir.

İstinat duvarı ya betonarme ya da taşlardan(masif) yapılmalıdır. İhata duvarı için böyle bir şart yoktur. Betonarmeden yapılabileceği gibi BİMS'lerden de yapılabilir.

Teknik olarak birbirinden ayrıldığı kısım duvarların yükseltileridir. Eğer yükselti 2 metreyi geçerse öğenin adı istinat duvarıdır, eğer 2 metre altındaysa ihata duvarıdır.

Görsellerle örnekleyelim;

Eğer duvar başlangıç ve bitimlerinden biri 2 metreyi geçiyorsa duvarınız "istinat duvarı" adını alır. Eğer başlangıç ve bitim uçlarından biri 2 metre altındaysa duvarımız "ihata duvarı" adını alır.

Peki bu durumda ne olur?

İstinat duvarları için ayrı mimari proje ve statik proje çizmeniz gerek. İstinat duvarlarını YDS sisteminden eklenti olarak ana yapı denetime eklenti yapmanız gerek. Müteahhit istinat duvarı için ek yapı denetim ücreti öder. Hatta istinat duvarına ek kapı numarası bile almanız gereklidir.

İhata duvarları için böyle şartlar yoktur. Ancak ihata duvarı betonarmeden yapılacaksa ona statik proje çizilmesi gerekir. Neticede içinde beton ve demir var. İçinde demir ve beton olan her mimari öğenin statiği çizilmesi gerekir.

Şu soru gelebilir: "Duvarımızın bir ucu 3 metre diğer ucu 1.5 metre. Bu duvar istinat mı ihata mı?"

Cevap: Duvarın tam 2 metreye denk gelen kısmından soğuk derzle ayırmanız gerekir. 2 metre üstü olan kısmı istinat, geriye kalan kısmı ihata olur. Yapı Denetime tabii kısmı istinat duvarı olur.

Tecrübe notu: Bu tür bölmelerde yükseltileri, "birkaç santimetreden zarar gelmez, ihata duvarımı 2.01-2.03 - 2.04 bırakayım." demeyin. Kurumların burada kuralı nettir; 2 metre altı ihatadır, 2 metre üstü istinattır. Bu konuda da bir tecrübem var; görselle örnekleyeyim.

Örneğin şu yekpare kısımda, kesikli çizgi ile belirttiğim yer tam 2 metreye denk geldi. 2.5 metre uzunluktaki kısımda da ihata duvarı kaldı. Kendi kendime dedim ki "Yahu, 2.5 metre yeri de istinat olarak kabul edeyim. Bu yekpare duvarı komple istinat diye projelendireyim. 2.5 metre uzunluğundaki ihata duvarla uğraşmayayım"

Kurumdan projeme ret geldi, kabul etmediler. "İstinat duvarının bir ucu 1.20 metre kalmış. 1.2 metreyi istinat diye alamayız. Tam 2 metreyi bul ve kes." dediler.

Evet. Bu tür saçma sapanlıklar yüzünden projelerimin kurumlardan ret yemişliği vardır.

NOT: BU YAZININ RESMİ BAĞLAYICILIĞI YOKTUR VE EMSAL DİYE PROJELERDE GÖSTERİLMEZ. BU YAZI, ŞAHSIMIN FARKLI KURUMLARDAKİ TECRÜBELERİDİR. ÖRNEĞİN YAZIMDA "İHATA DUVARLARINDA BETONARME ZORUNLULUĞU YOKTUR" GİBİ BİR İBARE VAR AMA BU, KURUMLARA GÖRE FARKLILIK GÖSTERİR. RESMİ VERİLER İÇİN PROJENİN SUNULACAĞI KURUMDAN BİLGİ ALINIZ.